ಸಾರ್ಥಕ ಭಾಷಾಂತರ “ಬಿಯಾಂಡ್ ವರ್ಡ್ಸ್” – ನಳಿನಿ ಮೈಯ

 

 

 

Beyond Words – Selected  Kannada Poems in English

ಪ್ರಕಾಶಕರು: ರೂವಾರಿ- ಅಭಿನವ ಪ್ರಕಾಶನ, ಬೆಂಗಳೂರು

ಬೆಲೆ: 250 ರೂಪಾಯಿ

ಕನ್ನಡ ಕೃತಿಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷಾಂತರ ಅಂದೊಡನೆ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬರುವ ಮೊದಲ ಪ್ರಶ್ನೆ “ಕನ್ನಡದ ಸೊಗಡನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಮ್ಮಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?” ಅಂತ. ಟೊಮ್ಯಾಟೊ ಸಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾರು ಮಾಡೋಕಾಗುತ್ತಾ? ಆದರೂ ಅಂತಹ ಒಂದು ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಕೈ ಹಾಕಿ ತಕ್ಕಮಟ್ಟಿಗೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಮೈ ಶ್ರೀ ನಟರಾಜ ಅವರದ್ದು. ಶ್ರೀಯುತರು ಕನ್ನಡದ ಆಯ್ದ ಕವನಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷಿಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿ ಹೊರ ತಂದ ಪುಸ್ತಕ “Beyond words”.

ಪುಸ್ತಕದ ಮುನ್ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಿ. ಎನ್ ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಅವರು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ- “”ಖೇದದ ಸಂಗತಿ ಎಂದರೆ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ(ನನಗೆ ತಿಳಿದಮಟ್ಟಿಗೆ) ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಾಗಲಿ, ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಾಗಲಿ ಇಂತಹ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಕನ್ನಡೇತರರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಯತ್ನ ನಡೆದೇ ಇಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕವಿಗಳ ಆಯ್ದ ಕವಿತೆಗಳು ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಗೂ ನಮ್ಮ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೂ ಅನುವಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಎನ್ನುವುದು ನಿಜವಾದರೂ ಇಡೀ ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಅನುವಾದಮುಖೇನ ಬೆಳಕಿಗೆ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆದೇ ಇಲ್ಲವೆನ್ನಬೇಕು.” ಹೀಗಿರುತ್ತಾ ಇದೀಗ ಬಹಳ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಆಗಲೇಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಈ ಅನುವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದ ನಟರಾಜ ಅವರಿಗೆ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು ಸಲ್ಲಬೇಕು.

ಈ ಅನುವಾದಿತ ಕವನಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಾ ಹೋದ ಹಾಗೆ ಅಮೆರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದಶಕಗಳಿಂದ ನೆಲೆಸಿ ದಿನದಿನದ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯನ್ನೇ ಉಸಿರಾಡುವ ನಟರಾಜ ಅವರಿಗೆ, ಜೀವ ಜೀವಾಳದ ಆಳದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನೇ ಹಾಸಿ ಹೊದ್ದು ಮಲಗುವ ನಟರಾಜ ಅವರಿಗೆ ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಭುತ್ವವಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ನಾನು ಈ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕೃತಿಯ ಹೆಸರಿನ ಅನುವಾದ ನೋಡಿ ಹೌಹಾರಿದ್ದು ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ! ಕುವೆಂಪು ಅವರ “ಬೆರಳ್ಗೆ ಕೊರಳ್” ನಾಟಕದ ಅನುವಾದವನ್ನು Throat for a finger ಅಂತ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ ಮಾಡಿದ್ದರು ಯಾರೋ! ನೋಡಿದಾಗ ಒಮ್ಮೆಲೆ ಮೈ ಮೇಲೆ ಚೇಳು ಸರಿದ ಹಾಗಾಯಿತು. ‘ಕೊರಳ್’ ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಎಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಅರ್ಥವಿದೆ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ! ‘ಕೊರಳ್’ ಅಂದರೆ ಜೀವ, ‘ಬೆರಳ್ಗೆ ಕೊರಳ್’ ಅಂದರೆ ಅನ್ಯಾಯವಾಗಿ ಕಡಿದ ಅಮಾಯಕನಾದ ಏಕಲವ್ಯನ ಹೆಬ್ಬೆಟ್ಟು ಕೊರಳಿಗೆ ಉರುಳಾಗಿ, ಪ್ರಾಣಕ್ಕೆ ಮುಳುವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮೀರಿದ ಭಾವವನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುವ ನುಡಿಗಟ್ಟು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಪದಪುಂಜಕ್ಕೆ ನಿಘಂಟು ಕೊಡುವ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮೀರಿದ ಆಯಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಲೇಪ ತಂದುಕೊಟ್ಟ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅರ್ಥಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಸಾರ್ಥಕ ಭಾಷಾಂತರ ಎಂಬುದು ಭಾಷಾಂತರಕಾರನಿಗೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗುವುದು. ಒಂದು ಭಾಷೆಯ ಅಂತಃ ಸತ್ವವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಮ್ಮಿಸುವುದು ಹರಸಾಹಸ. ಭಾಷಾಂತರಕಾರನಿಗೆ ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೂ ಸ್ವಾಮ್ಯವಿದ್ದ ಹೊರತು ಸಾರ್ಥಕ ಭಾಷಾಂತರ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

 

ನಟರಾಜ ಅವರು ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹ “Beyond words” ಅಂತಹ ಒಂದು ಸಾರ್ಥಕ ಭಾಷಾಂತರ ಕಾರ್ಯ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾಷಾಂತರಕ್ಕಾಗಿ ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಕವನಗಳು ಒಂದೊಂದೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅನನ್ಯವಾದ ಕವನಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತೊಂದು ಕವಿಗಳ ಒಟ್ಟು ನಲವತ್ತೆರಡು ಕವನಗಳನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹಾಯ್ದು ಹೋದ ನವೋದಯ, ನವ್ಯ, ದಲಿತ, ಬಂಡಾಯ, ಮುಂತಾದ ವಿಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಗಳ ಕವನಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಅನುವಾದಗೊಂಡಿವೆ. ಕುವೆಂಪು, ಬೇಂದ್ರೆ, ಅಡಿಗರಂತಹ ಪ್ರಭೃತಿಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಧೀಮಂತ ಕವಿಗಳಾದ ಲಂಕೇಶ್, ಎನ್.ಎಸ್ ಲಕ್ಷ್ಮೀನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟ, ಎಚ್. ಎಸ್ ವೆಂಕಟೇಶ ಮೂರ್ತಿ, ಬಿ. ಆರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ರಾವ್, ಅವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ್ಯ,ಪ್ರತಿಭಾ ನಂದಕುಮಾರ್, ಪಿ. ಚಂದ್ರಿಕಾ ಅಮೆರಿಕನ್ನಡತಿ ಶಶಿಕಲಾ ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್ ಅವರ ಕವನಗಳವರೆಗೆ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯಲೋಕದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯತೆ ಇಲ್ಲಿ ಸಾಕಾರಗೊಂಡಿದೆ. ಹಾಗೆಂದು ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಲೋಕವನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಟರಾಜರ ಉದ್ದೇಶವೂ ಅಂತಹದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. “ನಾನೋದಿ ಖುಷಿ ಪಟ್ಟ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಅನುವಾದದೊಂದಿಗೆ ಓದುಗರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸದಿಚ್ಛೆ” ತಮಗಿತ್ತು ಎಂದು ಅವರೇ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿರುವ ಕವನಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೆ ಮನಸ್ಸು ಯಾವುದೋ ರಸಲೋಕದಲ್ಲಿ ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅದರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷಾಂತರ ಓದಿದಾಗ “ವಾಹ್” ಎಂಬ ಉದ್ಗಾರ ತಾನಾಗಿಯೇ ಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ.

ಇದರಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹಲವಾರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿದ ಕವನ ಅಂದರೆ ಎಚ್. ಎಸ್. ವೆಂಕಟೇಶ ಮೂರ್ತಿ ಅವರ ಉತ್ತರಾಯಣ. ಇದನ್ನು ಎಚ್.ಎಸ್.ವಿ ಅವರು ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ತಾಜಮಹಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯಬೇಕು. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲೇ ಮದುವೆಯಾಗಿ ಬಂದು ಕವಿಯ ಮನಸ್ಸನ್ನು, ಹೃದಯವನ್ನು, ಜೀವದ ಕಣಕಣವನ್ನು ತುಂಬಿದ ಬಾಳಸಂಗಾತಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದ ಹಾಗೆ ರೋಗ ಪೀಡಿತಳಾಗಿ ಇಲ್ಲವಾದಾಗ ಆಗುವ ಆಘಾತ ಸಾಮಾನ್ಯವೆ? ಅಲ್ಲೋಲಕಲ್ಲೋಲವಾದ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಕ್ಷೋಭೆ, ವಿರಹ, ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ, ವಿಷಣ್ಣತೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಲೆಯ ಕುಂಚದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಚಿತ್ರವಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿದ ಅಪರೂಪದ ಕಲಾಕೃತಿ ಈ ಕವನ. ಕವಿಯ ಮನಸ್ಸು ದುಃಖದ ಪಾತಾಳಕ್ಕಿಳಿದು , ವಿರಹದಲ್ಲಿ ಒದ್ದಾಡಿ, ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಬೆಂದು, ಸಂಗಾತಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪರಮಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಾಣುವ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಒಳಗಿನ ಪಯಣ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು ಅದರ ಒಳಸತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರತರುವುದೆಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಟರಾಜ ಅವರ ಭಾಷಾಂತರ ಮೂಲಕೃತಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಮೂಲ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಯಾವ ಕುಂದನ್ನೂ ತಂದಿಲ್ಲ. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ.

ಕಣ್ಣಿಂದ ನೀರು ಸುರಿಯುತ್ತೆ ತನಗೆ ತಾನೇ, ಗಂಟಲಲ್ಲಿ

ಬೆಂಕಿ ಉರಿಯುತ್ತೆ ತನಗೆ ತಾನೇ.. ಶುರುವಾಗಿದೆ ಬಟ್ಟಂಬಯಲಲ್ಲಿ

ನಿರಂತರ ನೆಪ್ಪಿನ ನಾಟಕ. ಶಬ್ದದ ಹಂಗಿಲ್ಲದ ಮಾತು;

ಬಣ್ಣದ ಹಂಗಿಲ್ಲದ ರೂಪು; ಗಾಳಿಯ ಹಂಗಿಲ್ಲದ ಉಸಿರಾಟ

……..

……..

ಕನ್ನಡಿಯಾಚೆ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ…ಹಿಡಿಯಲು ಕೈ ಚಾಚಿದರೆ

ಅಡ್ಡ ನಿಂತಿದೆ ಬೂತುಗನ್ನಡಿ…ಕನ್ನಡಿಯನ್ನು ಒಡೆಯುವಂತಿಲ್ಲ;

ಪ್ರತಿಬಿಂಬವನ್ನು ಹಿಡಿಯುವಂತಿಲ್ಲ …ಕನ್ನಡಿಯ ಸುತ್ತಾ

ಕತ್ತಲು…ಕನ್ನಡಿಯೊಳಗಿದೆ ಬೆಳಕು- ದೀಪದ ಕಣ್ಣು ಧಿಗ್ಗನುರಿಯುತ್ತಾ

 

Voluntary tears roll down, throat smolders on its own,

unending drama of recollection unfolds in the open void

Dialogues unobligated to words, forms unobligated to colors

breathing without obligation of air, go on and on

…

….

Reflection beyond the mirror, unreachable by extended hands

There’s the mirror in between, cannot break the darn mirror

can not catch a virtual image, darkness pervades all around

Light-like eyes, inside the glass, burns away incandescently

 

ವಿದಾಯ ಹೇಳಬಹುದೆ ಇಷ್ಟು ಸುಲಭಕ್ಕೆ ನಿನಗೆ?

ಕಣ್ಣಿಗಂಟಿದ ಕನಸೇ…ಅರಿವಲ್ಲಿಂಗಿದ ಜಿನುಗು ಬೆವರೇ

ಬಾಯೊಳಗುಳಿದ ನಾಲಗೆಯೆಂಜಲ ಮುತ್ತೆ

 

Can anyone say goodbye to you so easily?

Oh, dream that stuck to my eye…

The trickling sweat merged with understanding,

The saliva contaminated tongue that remained

inside my mouth along with those kisses

ಮೇಲೆ ‘ಬಾಯೊಳಗುಳಿದ ನಾಲಗೆಯೆಂಜಲ ಮುತ್ತೇ..’ಎಂಬ ಪದ ಪುಂಜ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭಕ್ಕೆ ಭಾಷಾಂತರಕ್ಕೆ ದಕ್ಕುವಂಥದ್ದಲ್ಲ. ಎಂಜಲು ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೇ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು saliva contaminated tongue ಎಂದು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಪಡಿಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ ನಟರಾಜ ಅವರು. ಒಂದು ಸಲ ಎಂಜಲಾದ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ, ಅದು ಮೈಲಿಗೆ ಎಂಬ ಕನ್ನಡದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ರಿವಾಜು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.

ಸಾರ್ಥಕ ಭಾಷಾಂತರ ಎದ್ದು ಕಾಣುವ ಇನ್ನೊಂದು ಕವನ ಅನಂತ ಮೂರ್ತಿ ಅವರ ‘ಊರು-ದೇಶ’. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಆಯ್ದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿ-

ಗೊತ್ತಾಗಿ ಇರೋದು ಊರು

ಗುರಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯೋದು ದೇಶ

ಎಣ್ಣಿ ಊರು; ಎಣಿಸಿ ದೇಶ

ಹರಟಿ ಊರು; ಸ್ತುತಿಸಿ ದೇಶ

ಒಂದು ಮಮತೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಘನತೆಗೆ

ಬದುಕಿದ್ದು ಊರು; ಭಾವಿಸಿದ್ದು ದೇಶ

ಒಂದು ಕಥೆ

ಇನ್ನೊಂದು ಇತಿಹಾಸ

 

You know the town in and out

Country remains a goal through out

Hometown you own up; Country you reckon

Hometown for gossip; Country for bragging

One is for love, the other for status

One must be lived in; the other conceived

Hometown is a love story

Country is a glorious history

ಮೇಲಿನ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ‘ಎಣ್ಣಿ ಊರು, ಎಣಿಸಿ ದೇಶ’ ಮತ್ತು ‘ಒಂದು ಮಮತೆಗೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಘನತೆಗೆ’ ಮುಂತಾದ ಪದಗಳು ಎಷ್ಟು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಭಾಷಾಂತರ ಹೊಂದಿವೆ! ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ‘ಊರು’ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸುಮ್ಮನೆ town ಅಂತ ಹೇಳುವ ಬದಲು hometown ಅಂತ ಕರೆದು ‘ಊರು’ ಎಂಬ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿರುವ ಆಪ್ತತೆಯನ್ನು ಅಂತಃಸತ್ವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ನಟರಾಜ ಅವರು. ಇಂತಹ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಪುಸ್ತಕದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನಮಗೆ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ.

ನಟರಾಜ ಅವರೇ ಬರೆದ ‘ಅಯ್ಯೋ ಕುಸಿಯಿತೆ ಸಿರಿ ಕೇಂದ್ರ’ ಎಂಬ ಕವನ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಹನ್ನೊಂದರ ದುರಂತವನ್ನು ಕುರಿತದ್ದು. ಅದರ ಭಾಷಾಂತರವಂತೂ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕವನವೇ ಮೂಲವಿರಬಹುದು ಎಂಬಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ-

ಮುಗ್ಧರ ಕೊಲ್ಲುವ ಧರ್ಮಾಂಧರಿಗೆ

ಸ್ವರ್ಗವ ತೋರ್ವನೆ ಅಲ್ಲಾ?

ಉಗ್ರರ ನಾಶದ ನಾಂದಿಯ ಹಾಡನು

ಹಾಡಲು ಬನ್ನಿರಿ ಎಲ್ಲಾ

“ಗಡಿ ಇಲ್ಲದ ನಾಡಿನ ಅಲೆಮಾರಿ

ಮುಖವಿಲ್ಲದ ದೇಹದ ಎಲೆ ವೈರಿ

ಹಿಂಸೆಯ ಬೋಧಿಪ ಚಿತ್ತವಿಕಾರಿ

ನೀ ರೌರವ ನರಕದ ಸಂಚಾರಿ”

Misguided fanatics are defaming Allah

No one has promised them a heavenly villa

Listen nomads of the country with out borders

From hateful fanatics you shall not take orders

You shall not destroy nor commit murders

No civilized nation shall count you as martyrs

ನಾನು ಈ ಹಿಂದೆ ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಹೇಳಿಕೆ ಕೇಳಿದ್ದೆ. ಯಾರದ್ದು ಅಂತ ನೆನಪಿಲ್ಲ A translation is like a woman. If she is beautiful, she is not faithful. If she is faithful, she is not beautiful. ಆದರೆ ನಟರಾಜರ ಈ ಭಾಷಾಂತರ ಮಾತ್ರ ಆ ಹೇಳಿಕೆಗೆ ಅಪವಾದವೆಂಬಂತೆ ಮೂಲ ಕೃತಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿದ್ದೂ ಸುಂದರವಾಗಿ ಮೂಡಿ ಬಂದಿದೆ. ನಟರಾಜ ಅವರೇ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ- “ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡ ಕವನವೂ ಮೂಲದಂತೆ, ಅನುವಾದಗೊಂಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲೇ ಬರೆದ ಕವಿತೆಯಂತಿರಬೇಕಾದರೆ ಅನುವಾದಕ ಎರಡು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸಬೇಕು- ಅವು ಯಾವುವೆಂದರೆ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಪ್ರಶ್ನಾತೀತ ಬದ್ಧತೆ, ಮತ್ತು ಮೂಲ ಕವಿತೆಯ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಆ ಭಾಷೆಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಪರಿಚಯವೇ ಇಲ್ಲದವನಿಗೂ ಕವಿತೆಯ ಸೊಬಗನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯ.” ಈ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಭಾಷಾಂತರಕಾರನಿಗಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲು. Beyond Words ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದ ಹೆಸರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮೀರಿದ ಭಾವವನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡ ಅನುವಾದಿತ ಕವನಗಳು ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಮಿಂಚುತ್ತವೆ ಇಲ್ಲಿ. ಮೂಲಕ್ಕೆ ಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಲಾಲಿತ್ಯ ಎರಡರ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿರುವುದೇ ಈ ಕೃತಿಯ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ. ಇಂತಹ ಭಾಷಾಂತರ ಕೃತಿಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಮೂಡಿ ಬರಲಿ ನಟರಾಜ ಅವರ ಲೇಖನಿಯಿಂದ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಹಾರೈಕೆ.